Rosnąca świadomość właścicieli firm oraz chęć wybicia się ponad przeciętność skłania wielu znaczących na rynku przedsiębiorców w Polsce do zarejestrowania znaku towarowego.
To oznaczenie nie tylko umożliwia czerpanie korzyści materialnych z wykorzystania znaku towarowego, ale daje wyłączność na jego używanie, chroni spółki przed nieuczciwą konkurencją i zwiększa wiarygodność producentów.
Czym jest znak towarowy w świetle prawa oraz o najważniejszych wymogach stawianych znakom towarowym przekaże Państwu w I części cyklu artykułów poświęconych rejestracji znaku towarowego adw. Dominika Dryszel-Słomiany z naszej Kancelarii Prawnej.
1. Czym jest znak towarowy?
Znakiem towarowym jest oznaczenie stosowane w handlu towarami lub usługami, które służy do oznaczania produktów lub usług pochodzących od konkretnego przedsiębiorcy. W języku potocznym mówimy na znak towarowy: „marka”, co oznacza tyle, co znak rozpoznawczy danej firmy.
Zgodnie z definicją w ustawie Prawo własności przemysłowej, znakiem towarowym może być każde oznaczenie umożliwiające odróżnienie towarów jednego przedsiębiorstwa od towarów innego przedsiębiorstwa oraz możliwe do przedstawienia w rejestrze znaków towarowych w sposób pozwalający na ustalenie jednoznacznego i dokładnego przedmiotu udzielonej ochrony.
Katalog rodzajów znaków towarowych nie jest zamknięty, jednak najczęściej spotykanymi rodzajami znaków towarowych są takie znaki, jak:
- znak słowny (składający się ze słowa lub zestawienia kilku słów),
- znak graficzny (składający się z charakterystycznej grafiki, np. logo),
- znak słowno-graficzny (jest to wspólne zestawienie słów i znaku graficznego – tj. grafika z napisem),
- znak przestrzenny (występuje w formie trójwymiarowej, np. unikalny kształt opakowania),
- znak pozycyjny (gdy chodzi o specyficzny sposób umieszczenia lub przymocowania znaku na produkcie),
- znak dźwiękowy (np. charakterystyczny motyw dźwiękowy),
- znak ruchomy (przedstawiający ruch np. w formie klipu wideo),
- znak multimedialny (wspólne zestawienie znaku dźwiękowego i ruchomego – w formie audio-wideo).
2. Jakie wymogi powinien spełniać znak towarowy?
Bardzo ważna jest świadomość tego, że nie każde oznaczenie nadaje się do rejestracji jako znak towarowy. Oznaczenie powinno spełniać przesłanki rejestracji opisane w ustawie Prawo własności przemysłowej.
Poniżej przedstawiam najważniejsze wymogi stawiane znakom towarowym, których niespełnienie stanowi tzw. bezwzględną przeszkodę rejestracji znaku towarowego. Przesłanki te badane przez Urząd Patentowy z urzędu i już na samym początku postępowania zgłoszeniowego:
- Aby oznaczenie nadawało się do rejestracji jako znak towarowy, powinno być na tyle charakterystyczne, aby dało się je odróżnić na rynku danych towarów lub usług. Przykładowo – nie będzie takim charakterystycznym oznaczeniem na rynku handlu mlekiem samo słowo „mleko”, gdyż samo to słowo nie pozwoli nam na odróżnienie towaru (mleka) sprzedawanego przez jednego przedsiębiorcę, od drugiego.
- Oznaczenie nie może też składać się wyłącznie z kształtu lub innej właściwości towaru, wynikającej z charakteru samego towaru, niezbędnej do uzyskania efektu technicznego lub zwiększającej znacznie wartość towaru. Przykładowo producent golarek męskich nie zarejestruje jako znaku graficznego swojego logo, które przedstawia wyłącznie kształt golarki.
- Oznaczenie nie może mieć charakteru opisowego, co oznacza, że nie powinno w sposób bezpośredni i oczywisty opisywać jakiego rodzaju towary lub usługi oferuje przedsiębiorca, a także odnosić się wyłącznie do pochodzenia, jakości, ilości, wartości, przeznaczenia, sposobu wytwarzania, składu, funkcji lub przydatności danego towaru lub usługi. Jako przykład można podać, iż firmie stolarskiej nie uda się zarejestrować jako znak towarowy oznaczenia „dobre meble”, czy „meble drewniane do twojego domu”, gdyż takie oznaczenie będzie miało charakter opisowy, jako że w sposób bezpośredni informuje nas o rodzaju towarów/usług wykonywanych przez dane przedsiębiorstwo.
- Znak towarowy nie może składać się również wyłącznie z elementów, które weszły do języka potocznego lub są zwyczajowo używane w uczciwych i utrwalonych praktykach handlowych.
- Oznaczenie nie może wprowadzać w błąd, w co do charakteru, jakości lub pochodzenia geograficznego towaru/usług. Przykładowo znak towarowy „FENIX sok owocowy” może zostać zarejestrowany w klasie dotyczącej produkcji soków, ale już nie dla produkcji np. olejów spożywczych, gdyż takie oznaczanie olejów byłoby mylące i mogłoby wprowadzić odbiorcę w błąd co do nabywanego towaru.
- Nie zostanie zarejestrowane oznaczenie, które jest sprzeczne z porządkiem publicznym lub dobrymi obyczajami. Nie uda się więc rejestracja znaku, który ma charakter obraźliwy lub wulgarny albo odnosi się do nazw towarów, którymi obrót jest zabroniony (np. narkotyków).
- Znak towarowy nie zostanie również zarejestrowany, jeżeli Urząd Patentowy RP dojdzie do przekonania, że wniosek o rejestrację został złożony w złej wierze, np. gdy zgłoszenie dokonywane jest tylko i wyłącznie „na złość” konkurencyjnemu przedsiębiorcy lub celem „wyłudzenia” pieniędzy od danego przedsiębiorcy (np. w celu zmuszenia do odkupu znaku towarowego istniejącego na rynku przedsiębiorcę, posługującego się już danym oznaczeniem przez dłuższy czas, ale niezarejestrowanym jako znak towarowy).
- Znak towarowy nie może również zawierać symbolów państwowych, takich jak godło, barwy lub hymn, a także innych oznaczeń prawnie chronionych jak znak sił zbrojnych, reprodukcję polskiego orderu, odznaczenia lub odznaki honorowej, itp. jeżeli zgłaszający nie wykaże się uprawnieniem, w szczególności zezwoleniem właściwego organu lub organizacji, na używanie oznaczenia w obrocie. Dotyczy to również symbolów państw obcych i organizacji międzynarodowej. Podobna zasada odnosi się do wszelkiego rodzaju oznaczeń urzędowych, takich jak znak bezpieczeństwa, jakości, itp., w zakresie, w jakim mogłoby to wprowadzić odbiorców w błąd co do charakteru takiego oznaczenia.
Wystąpienie którejkolwiek z powyższych negatywnych przesłanek spowoduje bezwzględną odmowę udzielenia prawa ochronnego na znak towarowy przez Urząd Patentowy.
Aby dowiedzieć się o innych tak zwanych względnych przeszkodach do rejestracji znaku towarowego, aby poprawnie go zarejestrować, bez obaw, że Urząd Patentowy odmówi nam rejestracji skontaktuj się z prawnikami z KLG Kancelarii Prawnej: mail. klg@klgkancelaria.pl , biuro@klgkancelaria.pl , tel. 32 307 00 45 , 503 529 831
